Onderzoekslijn 3
HSK staat voor effectieve behandeling. Effectiviteit wordt gemeten met vragenlijsten. De derde onderzoekslijn richt zich op onderzoek naar de validiteit en betrouwbaarheid van vragenlijsten zodat we op de juiste manier het effect kunnen meten van onze behandelingen.
Psychometrische kenmerken van de Nederlandse versie van de Quick Inventory of Depressive Symptomatology Self Report (QIDS-SR16) en Clinician-Rated (QIDS-C16).
De Quick Inventory of Depressive Symptomatology (QIDS; Rush et al., 2000, 2003) is een 16-item vragenlijst om de ernst van een depressie te meten, afgeleid van de 30-item Inventory of Depressive Symptomatology (IDS; Rush et al., 1996). Deze IDS is al eerder in vergelijking met andere meetinstrumenten bij depressie als voorkeursvragenlijst genoemd vanwege de goede dekking van DSM-IV (en sinds 2013 de DSM-5) criteria, de aanwezigheid van zowel een zelfrapportagelijst als een klinisch interview, de vrije toegang en de goed bruikbare normgroep (Nolen & Dingemans, 2004). Voor de QIDS gelden deze argumenten ook en bijkomend voordeel van de QIDS ten opzichte van de IDS is dat hij een kortere afnameduur heeft, wat patiëntvriendelijker is.
Internationaal is de QIDS al breed onderzocht, echter in Nederland nog niet. Het doel van deze studie is daarom om de psychometrische kenmerken van de Nederlandse versie van de QIDS-C en QIDS-SR te toetsen. Hiervoor zullen de volgende psychometrische kenmerken van de Nederlandse versie van de QIDS-C en de QIDS-SR worden onderzocht: factorstructuur, betrouwbaarheid, convergente validiteit, divergente validiteit en interbeoordelaarsbetrouwbaarheid. Daarnaast wordt de samenhang tussen de QIDS-SR en de QIDS-C bepaald. Het kennen van de samenhang is nuttig in het gebruik in de dagelijkse praktijk: indien er sprake is van een sterke samenhang zijn beide lijsten binnen één behandeling inwisselbaar.
Naam onderzoeker: drs. C. (Charlotte) Broeder
Looptijd onderzoek: september 2018 tot maart 2022
De metingen zullen (waarschijnlijk) lopen van oktober 2020 tot maart 2021
Valideringsonderzoek van het DSI met behulp van de SCID-5-S
Uit diverse onderzoeken blijkt dat er veel verschillen zijn tussen de gestelde classificaties door clinici. Het gestructureerd uitvragen van de verschillende classificaties door een (semi)gestructureerd interview is een manier om dit te voorkomen. Het nadeel van de meeste (semi) gestructureerde interviews is dat deze lang zijn met veel vragen en er een uitgebreide training nodig is om dit goed af te nemen. Het DSI is een kortere en digitale (semi)gestructureerde vragenlijst. Deze is echter nog niet op validiteit onderzocht.
In dit onderzoek zal de criterium validiteit van het DSI onderzocht worden door bij 250 proefpersonen zowel het DSI als de SCID-5-S af te nemen in dezelfde week.
Er zal bekeken worden in hoeverre de classificaties die gesteld worden met het DSI overeenkomen met de classificaties gesteld door de SCID-5-S. Tevens zal de afnameduur vergeleken worden.
Naam onderzoeker: drs. E. (Emelie) Tan
Looptijd onderzoek: augustus 2020 t/m oktober 2021
Een studie naar de responsiviteit van klinische vragenlijsten: Symptom Questionnaire-48 (SQ-48) vs. Brief Symptom Inventory (BSI).
De SQ-48, een vragenlijst die de ernst van de psychische klachten meet, is een relatief nieuw instrument, waardoor er minder over gepubliceerd is in vergelijking met andere klachtenlijsten, zoals de BSI en de OQ-45. De SQ-48 kent een goede psychometrische kwaliteit (Carlier et al., 2012) maar er is sprake van een suboptimale kalibratie (Blankers, Barendregt, & Dekker, 2016). In onze optiek komt dit doordat de kalibratie is gebaseerd op een te kleine en niet-representatieve steekproef voor de algehele GGZ. Ook blijkt uit een recente studie van Carlier et al. (2017) dat het behandelresultaat uitgedrukt in Delta T, gemeten met de SQ-48 lager ligt dan het behandelresultaat, gemeten met de BSI.
Vanwege de klinische relevantie en de beperkingen in eerder onderzoek beogen we met deze studie een vervolg te doen op het onderzoek van Carlier et al., 2017 met een tweetal belangrijke aanvullingen.
- Allereerst willen we het onderzoek van Carlier et al., 2017 repliceren binnen een grotere onderzoeksgroep.
- Ten tweede beogen we een aparte kalibratiesteekproef te selecteren waarop zowel de BSI als de SQ-48 gekalibreerd zullen worden.
De beantwoording van de volgende hoofdvraag staat centraal in het onderzoek:
Wat is de responsiviteit van de SQ-48 bij het meten van therapeutische verandering in psychisch disfunctioneren binnen een ambulante curatieve behandelsetting in de BGGZ en de SGGZ?
Naam onderzoeker: Drs. M. (Mark) Roelofs
Looptijd: uitwerking onderzoek tot 4de kwartaal 2020
Onderzoek in samenwerking met Universiteit van Amsterdam